Wat willen we (meerjarig) bereiken?

Wat willen we (meerjarig) bereiken?

• Samen met inwoners elkaar bewegen om energiebesparende maatregelen te nemen.
• Het realiseren van een verdere reductie van de CO2-uitstoot van 30% in 2021 (t.o.v. 2014) van de gemeentelijke voorzieningen. In 2030 zijn alle gemeentelijke voorzieningen energieneutraal.
• Het uiteindelijke doel is om in 2050 in de gehele gemeente CO2-neutraal te zijn.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

• Daar waar initiatieven ontstaan is meegekeken en meegedacht met inwoners die zich, al dan niet, georganiseerd, inzetten voor energiebesparing en de verduurzaming van de leefomgeving.
• Langs de weg van overheidsparticipatie hebben we invulling gegeven aan de ambities die in het duurzaamheidscongres naar voren zijn gekomen. De gemeente heeft een faciliterende rol gepakt en maakt werk met werk waar dit mogelijk is.  
• We hebben enkele energiebesparingen in de gemeentelijke organisatie gerealiseerd en waar mogelijk energie duurzaam opgewekt. Zo is bijvoorbeeld de verlichting in sporthal Die Heygrave vervangen door led-verlichting. Dit als onderdeel van de verduurzaming van het sportcentrum. Ook zijn noodverlichting- en vluchtwegarmaturen in de gemeentehuizen van Vlijmen en Drunen vervangen door led-verlichting.
• In 2020 zijn 9 nieuwe openbare laadpalen (18 aansluitpunten) geplaatst.
• In 2020 is een selectieprocedure gestart om maximaal twee zonnevelden in onze gemeente mogelijk te maken. Hierop hebben 11 initiatieven een voorstel ingediend. In het eerste kwartaal van 2021 wordt besloten welke initiatieven mogelijk een projectlocatie krijgen toegewezen.
• In 2020 hebben we de subsidie Regeling Reductie Energieverbruik (RRE) ontvangen en werken we met onze duurzaamheidspartners – Coöperatie Energiek Heusden, Klimaatplein Heusden en coöperatie Hedikhuizen Duurzaam – aan energiebesparing door woningeigenaren. Door Corona is de uitvoering van de regeling verlengd tot maart 2021 (met mogelijk verder uitstel tot en met december 2021).
• De subsidieregeling Verduurzamen Maatschappelijke Organisaties en de subsidieregeling Isolatiemaatregelen Particuliere Woningen zijn in 2020 opnieuw vastgesteld. Deze lopen nog  tot eind 2021.
• Eind 2020 hebben we subsidie aangevraagd voor de Regeling Reductie Energiegebruik Woningen (RREW), Dit is een vervolg op de subsidie RRE, met daarbij nu ook de mogelijkheid om huurders te benaderen. Uitslag over de toekenning ontvangen we naar verwachting in maart 2021.
• Eind 2020 heeft een kleine groep ondernemers het initiatief opgezet om collega-ondernemers te helpen met de verduurzaming van hun energievoorziening door de bedrijfsdaken vol te gaan leggen met zonnepanelen. De gemeente ondersteunt het initiatief, dat ook een springplank is naar een bredere Green Deal met het bedrijfsleven.
• In mei 2020 heeft de raad de ‘Kadernotitie windenergie’ vastgesteld
• Eind 2020 is gestart met de voorbereidingen voor het opstellen van de Transitievisie Warmte Heusden. Er is, onder andere, begonnen met een plan van aanpak en een aanbesteding. De Transitievisie Warmte wordt eind 2021 – zoals ook wordt verwacht vanuit het Klimaatakkoord – door de raad vastgesteld.
• In mei 2020 heeft het college het concept van de Regionale Energie en Klimaatstrategie Hart van Brabant vastgesteld. Daaropvolgend is verder gewerkt aan het definitief bod, dat door de raad zal worden vastgesteld. Het definitief bod van de regio moet uiterlijk 1 juli 2021 ingediend worden bij het Rijk.

Wat willen we (meerjarig) bereiken?

• Klimaatadaptatie
  We willen de gevolgen van klimaatontwikkeling (wateroverlast, verdroging en hittestress) in de leefomgeving voorkomen. De gemeente doet dit vanuit de openbare ruimte. Daarnaast zullen perceeleigenaren zich bewust moeten worden van hun eigen rol en hun verantwoordelijkheid voor het eigen perceel.
  We willen bijdragen aan de nationale doelen tot vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Vanuit diverse programma’s wordt hieraan bijgedragen.
• Afvalwater
  Het afvalwater wordt doelmatig en efficiënt ingezameld en getransporteerd naar de rioolwaterzuivering. Overlast van afvalwater wordt zoveel mogelijk voorkomen. Het gebruik van riooloverstorten willen we zoveel mogelijk beperken. Afkoppelen is een belangrijke maatregel daarvoor.
• Hemelwater
  Hemelwater is schoon water. Dit water willen we zoveel mogelijk vasthouden op de plaats waar het valt en niet afvoeren met het afvalwater (afkoppelen). Daarmee kunnen we een robuuster watersysteem maken en overlast voorkomen. Tegelijkertijd kan het vasthouden en afkoppelen van hemelwater er voor zorgen dat hittestress minder optreedt. In het waterplan is als doel opgenomen 60% af te koppelen in 60 jaar.
• Grondwater
  We willen een zo natuurlijk mogelijk grondwatersysteem.
• Biodiversiteit
  In het programma Groen worden de doelstellingen en acties uitgewerkt met betrekking tot biodiversiteit.

Wat hebben we daarvoor gedaan?  

• Afvalwater
  We beheren het afvalwaterstelsel en houden dit in stand. De werking van het stelsel wordt gemonitord door metingen en telemetrie. In 2021 wordt een nieuw Basisrioleringsplan opgesteld. Daarvoor zijn in 2020 alle onderliggende data geactualiseerd. Ook is een waterenquête uitgevoerd die gebruikt wordt om de modellen te kunnen valideren. In 2020 hebben we een studie gedaan naar de afvalwatersituatie van Metal Valley en omgeving. Doel is om het afvalwatersysteem beter te laten functioneren en de nieuwe bedrijven te kunnen voorzien van een goed afvalwatersysteem. Uitvoering hiervan staat gepland voor 2021.
• Hemelwater
  In 2020 is de Kerkstraat in Nieuwkuijk afgekoppeld van het gemengde rioleringsstelsel door middel van een apart hemelwaterriool. De ‘Stimuleringsregeling hemelwater en grondwater’ is in 2020 ingezet om afkoppelen van percelen en groene daken te stimuleren. In 2020 is deze uitgebreid met een subsidie op regentonnen om bewuster met hemelwater en drinkwater om  te gaan. Met het uitvoeren van afkoppelprojecten zoals de Kerkstraat willen we het hemelwater ontvlechten van de riolering. Hierbij wordt aansluiting gezocht bij andere beleidsterreinen (bijv. groen en wegen). Hemelwater willen we zoveel als mogelijk oppervlakkig verwerken in de openbare ruimte. Daarmee worden de gevolgen van klimaatverandering zoals extreme buien en hittestress verminderd. Perceeleigenaren zullen zich bewust moeten worden van hun eigen rol in klimaatadaptatie en de opvang van hemelwater. Bij nieuwbouw of verbouw wordt bij bouwvergunningen de perceelseigenaar verantwoordelijk voor de verwerking van hemelwater op het eigen terrein.
• Grondwater
  We willen een zo natuurlijk mogelijk grondwatersysteem. Daarom grijpen we zo min mogelijk in bij nieuwe situaties. In bestaande situaties wordt grondwater zoveel mogelijk ontkoppeld van het afvalwatersysteem. Met het grondwatermeetnet is gemonitord in hoeverre verdroging in het stedelijk gebied optreedt. Daarmee keren we terug naar de natuurlijke situatie.

Klimaatadaptatie

• In 2020 is de klimaatstresstest uitgevoerd en zijn risicodialogen gevoerd. In de getroffen gebieden van de extreme neerslag van 16 juni 2020 zijn met de getroffen inwoners en bedrijven dialogen geweest. De uitkomsten van de stresstest en de dialogen vormen de basis voor de klimaatstrategie die in 2021 wordt opgesteld.

Wat willen we (meerjarig) bereiken?

• We hebben de landelijke VANG-doelstellingen voor meer hergebruik, meer afvalscheiding en minder restafval in 2020 al in 2018 behaald. De VANG-doelstelling van 75% afvalscheiding in 2020 is in 2018 ook al behaald: 86%. De wens vanuit het VANG-programma om in 2025 nog maar 30 kilogram restafval per inwoner te hebben, wordt zoveel mogelijk nagestreefd.
• De doelstellingen uit het gemeentelijke Afvalbeleidsplan van 85 kilogram restafval per inwoner in 2018 en 75 kilogram in 2020 zijn in 2018 behaald.
• Het coalitieakkoord bevat een doelstelling van 30 kilogram restafval, al in 2022. We streven ernaar hier zo dichtbij mogelijk in de buurt te komen.
• Afvaldumpingen, bijplaatsingen en zwerfafval moeten zoveel mogelijk worden teruggedrongen.
• We willen de afvalstroom (grof)restafval op de milieustraat verminderen.
• We streven naar een kosteneffectief afvalbeheer.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

• Afval
  • Afvalscheiding en –preventie: Structureel is gecommuniceerd over afvalscheiding en –preventie om bewustwording en gedragsverandering te bereiken bij inwoners. Educatie op scholen heeft niet (extra) plaats gevonden door de Coronapandemie. Dit geldt ook voor de inzet van eventuele afvalcoaches en het betrekken van Buurten Bestuurt voor het bereiken van bewustwording en gedragsverandering. Alleen in ad hoc situaties zijn contacten geweest met Buurten Bestuurt. Eind 2020 zijn controles uitgevoerd bij de inzameling van minicontainers PMD- en GFT-afval. Containers met verkeerd afval zijn niet geleegd. Dit heeft effect gehad: tijdens de tweede controleronde bleven minder containers staan.
  • 2020 was een bijzonder jaar, waarin nauwelijks locatiebezoeken en participatietrajecten konden plaatsvinden. Er is dan ook geen onderzoek uitgevoerd naar mogelijke plaatsing van ondergrondse containers bij seniorencomplexen of vervanging van bovengrondse containers door ondergrondse containers. Wel is vanaf oktober gestart met een registratie van verzamelcontainers PMD- en GFT-afval bij hoogbouw met verkeerd afval. Deze containers worden niet geleegd als ze sterk vervuild zijn, maar moeten als restafval worden afgevoerd, met extra kosten tot gevolg. Bewoners van hoogbouw waar dit veelvuldig voorkomt hebben eind december een brief ontvangen met de dringende oproep om de containers te gebruiken voor het afval waarvoor ze bestemd zijn. Dit lijkt in enkele gevallen een directe verbetering te hebben opgeleverd. Met Woonveste zijn gesprekken gestart om gezamenlijk deze vervuiling te voorkomen door maatwerk te leveren. Ook suggesties van bewoners worden hierin meegenomen.
  • In 2020 zijn door Corona in eerste instantie de openingstijden van de milieustraat tijdelijk verruimd (om 13u open in plaats van om 13u30). Inmiddels is deze verruiming permanent.
  • Het invoeren van een toegangscontrole op de milieustraat heeft in 2020 niet plaats gevonden. Dit heeft voornamelijk te maken met de drukte en daarmee andere prioriteiten op de milieustraat vanwege de Coronacrisis. Ook is in 2020 in Hart van Brabant een onderzoek uitgevoerd naar regionale samenwerking tussen gemeentelijke milieustraten. De resultaten van dit onderzoek hebben mogelijk invloed op het toegangscontrolesysteem, ook vanwege deze reden is even pas op de plaats gemaakt. In 2021 wordt de invoering van de toegangscontrole verder opgepakt.
  • Zwerfafval, dumpingen en bijplaatsingen
    In 2020 is de extra aanpak van zwerfafval zo goed mogelijk, ondanks de Coronapandemie, voortgezet. Voorbeelden zijn initiatieven vanuit enkele ondernemers in Vlijmen en de vesting Heusden om het zwerfafval te verminderen, het afsluiten van adoptieovereenkomsten met bijvoorbeeld Buurt Bestuurt Geerpark en enkele basisscholen voor het opruimen van zwerfafval en de aanmeldingen van extra ZAP-ers. Alle ZAP-ers hebben in december een cadeau ontvangen als waardering voor hun inzet. Er is een proef uitgevoerd met de inzet van extra afvalcontainers bij de Afgraving in Drunen tijdens de warme buitenzwemperiode. Er is extra inzet gedaan door Baanbrekers op het controleren en verwijderen van bijplaatsingen bij ondergrondse containers. Er is deelgenomen aan de World Clean Up Day / Landelijke Opschoondag op 19 september 2020.
  • Met de optimalisatie van het afvalbakkenbeheer is gestart door het schoonmaken van de afvalbakjes en het plakken van stickers en het inventariseren en in kaart brengen van alle aanwezige afvalbakken. In 2021 krijgt dit een vervolg door het monitoren van de vulgraad, inhoud, etc. De uitrol van de resultaten aanpak hotspots en bijplaatsingen heeft niet plaats gevonden, omdat hierbij de inzet van de BOA’s noodzakelijk is. De BOA’s moesten echter prioriteit geven aan de handhaving van de Coronamaatregelen.

Naar de inzet van cameratoezicht is geen onderzoek verricht, omdat dit een zeer complexe maatregel is die pas kan worden ingevoerd als alle andere mogelijke maatregelen zijn toegepast maar geen resultaat hebben opgeleverd. De inzet is en blijft dus voorlopig vooral liggen op het toepassen van andere maatregelen.

• Kostenbesparingen
  In 2020 is een aanbesteding uitgevoerd voor de inzameling en verwerking van (een groot deel van) de afvalstromen van de milieustraat. Dit heeft een kostenneutraal effect gehad.

Wel heeft de strengere controle op de acceptatie van grof restafval een fikse kostenbesparing opgeleverd. De hoeveelheid grof restafval is ten opzichte van 2019 ongeveer gehalveerd en daarmee ook de kosten.

• Inkopen
  In 2019 zijn we gestart met de organisatie bekend te laten worden met het begrip circulaire economie. In 2020 zijn we verder gegaan met het implementeren van circulair inkopen in de organisatie. Bij de start van een aanbesteding hebben  we vooraf bekeken welke mogelijkheden er zijn om circulair in te kopen.
  

Wat willen we (meerjarig) bereiken?  

• Verbeteren van de leefomgeving om vestigingsklimaat te ontwikkelen en hiermee een bijdrage te kunnen leveren aan werkgelegenheid en binding van (nieuwe) werknemers aan de regio. Vanuit andere programma’s wordt hieraan bijgedragen.
• Bijdragen aan de nationale doelen tot vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Vanuit diverse programma’s wordt hieraan bijgedragen

Wat hebben we daarvoor gedaan?  

• We zijn breed in gesprek met inwoners, ondernemers en instellingen over hun (mogelijke) bijdrage aan een duurzame, sociale en gezonde leefomgeving. Wat bijdraagt aan een goede leef- en werkomgeving voor onze inwoners.
• In 2020 is de Regio Deal Noordoost Brabant gesloten. Als gemeente Heusden nemen we samen met Klimaatplein Heusden deel aan het programma ‘Leefbaarheid in de dorpen’ binnen de pijler Goed Leven. Samen met andere gemeenten en ‘steekholders’ werken we aan de verbetering van de leefbaarheid. Doel voor gemeente Heusden en Klimaatplein Heusden is het uitwerken van een gebiedscoöperatie met bijbehorend gebiedsfonds.
• Als bronhouder levert de gemeente Heusden gegevens aan die nodig zijn voor de Basisregistratie Ondergrond (BRO) De Basisregistratie Ondergrond (BRO) bevat o.a. gegevens over geologische en bodemkundige opbouw en is nog in ontwikkeling.
• In 2020 hebben we bewoners van het gebied rondom de Honderdbunderweg ondersteund bij het zichzelf organiseren in de stichting Duurzaam tussen Dijk en Duin. De stichting wil inwoners samenbrengen rondom de ontwikkelingen voor duurzame energie die in het gebied spelen om uiteindelijk ook een stem te kunnen hebben in deze ontwikkelingen.
• De dorpskern Hedikhuizen werd aangemeld voor de tweede tranche van de subsidieregeling Proeftuin Aardgasvrije Wijken. Dit om financiële ondersteuning te organiseren bij het lokale initiatief voor een warmtenet. Helaas is de subsidie niet toegekend. Ondanks dat zien we de potentie van het initiatief en hebben gemeente en coöperatie Hedikhuizen Duurzaam het commitment naar elkaar uitgesproken het onderzoek naar de realisatie van het warmtenet voort te zetten.
• In Herpt werken we al langer samen met de werkgroep Duurzaam Herpt om hen te ondersteunen bij een brede aanpak om het dorp en de leefomgeving duurzamer te maken. In 2020 heeft het dorp een eigen ‘routekaart’ gemaakt met acties waar Herptenaren zich actief voor in willen zetten en waarmee ze het dorp duurzamer kunnen maken.
• Ook in andere kernen en wijken werken we met actieve inwoners samen om meer initiatieven die bijdragen aan de verduurzaming van onderuit te ontwikkelen..

Wat willen we (meerjarig) bereiken?  

We streven naar een leefbare en veilige werk- en leefomgeving in Heusden en in de regio Midden- en West-Brabant.

Wat hebben we daarvoor gedaan?   

De OMWB heeft in 2020 het uitvoeringsprogramma voor de VTH-taken volledig uitgevoerd.
De OMWB heeft naast de controles bij basistaak bedrijven tevens controles uitgevoerd bij niet-basistaak bedrijven, zodat ook voor deze bedrijven/branches aan de wettelijke VTH-taak wordt voldaan. De OMWB is ook betrokken geweest bij werkzaamheden die worden uitgevoerd door het HIT-team onder het programma Openbare orde en veiligheid.
In aanvulling op het voorgaande zijn er door de OMWB in 2020 energiecontroles uitgevoerd bij 8 kantoorpanden, die jaarlijks ten minste 25.000 m3 aardgasequivalenten aan brandstoffen of ten minste 50.000 kWh aan elektriciteit verbruiken. Tevens is er door de OMWB door middel van het Rijksprogramma Versterkte Uitvoering Energiebesparings- en informatieplicht (VUE) een impuls gegeven aan de VTH-energietaken. Er is gecontroleerd of bedrijven voldoen aan hun informatieplicht bij RVO en er zijn 6 controles en 5 hercontroles uitgevoerd.