Grondexploitatie € 8.300.000, diverse kans% (programma Economie en recreatie en Bouwen en Wonen)
De complexe en langdurige processen rondom projecten, brengen risico’s met zich mee. Dit kan leiden tot tegenvallende resultaten, waardoor verliezen hoger uit kunnen vallen dan verwacht. Verliezen zijn afgedekt met voorzieningen. Wanneer voorzieningen ontoereikend blijken, moet het gemeentelijk weerstandsvermogen toereikend zijn om aanvullende verliezen op te kunnen vangen.
De algemene risico’s zijn doorgerekend voor alle relevante projecten. Het grootste deel van het algemene risico betreft het risico van afnemende prijzen bij een tegenvallende economische ontwikkeling. In de risicoanalyse is rekening gehouden met het scenario van een economische teruggang waarbij verkoopprijzen dalen, de verkopen vertragen en de jaarlijkse indexering van de grondprijzen lager uitvalt. Het renterisico blijft gezien de opbouw van de leningenportefeuille de komende jaren beperkt.
Voor alle grondexploitaties zijn de project specifieke risico’s en de bijbehorende kans van optreden in beeld gebracht. Risico’s doen zich niet allemaal tegelijk voor. Op basis van een Monte Carlo Analyse is het benodigde weerstandsvermogen vanwege project specifieke risico’s in beeld gebracht. Voor winstgevende grondexploitaties kunnen verliezen (deels) worden gedekt uit de positieve resultaten.
Het grootste deel van de project specifieke risico’s komt voor rekening van De Grassen. Het voornaamste risico is dat de opbrengsten lager uitvallen als een deel van de vervolgfasen uiteindelijk niet gerealiseerd kan worden.
Het effect van Corona op de woningmarkt is (situatie maart 2021) beperkt gebleven. Er zijn signalen dat de economie vrij snel weer kan herstellen van corona. Omdat de onzekerheid rondom corona nog wel even aan kan houden, is de kans dat zich daadwerkelijk een negatief scenario voor zal doen in de geactualiseerde risicoberekeningen (voorzichtigheidshalve) wat verhoogd.
Invoering privatisering bouwtoezicht € 500.000, 90% kans
(programma Openbare orde en veiligheid)
De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb), is op 14 mei 2019 door de Eerste Kamer aangenomen. De invoeringsdatum van de wet is gelijktijdig met de invoering van de Omgevingswet en daarom uitgesteld tot 1 januari 2022. Er is nog veel onduidelijk wat deze wet gaat betekenen voor de praktijk en dus ook voor hoe we onze organisatie hierop in moeten richten. Hoe kan de gemeente straks nog verantwoordelijkheid nemen als de controle door private bedrijven plaatsvindt? En wie gaat toezien op de kwaliteit van deze controleurs?
Het financiële risico van deze wet ontstaat vooral doordat de inkomsten van leges naar verwachting fors zullen afnemen. Er zijn nog steeds veel onzekerheden over hoe de wet uitwerkt. De kans op voorkomen is hoger geworden doordat het niet alleen om particuliere aanvragen gaat maar ook over minder complexe bedrijfsgebouwen. Grofweg zijn dit de bedrijfsgebouwen tot twee etages. Daarnaast komt het moment dichterbij en is er nog steeds niet meer duidelijkheid over mogelijke compensatie. De huidige inkomsten uit leges bedragen ca. € 1 mln.
Corona € 194.000, div kans
(div programma's)
Inmiddels zijn we een half jaar verder na de uitbraak van Corona in Nederland. Als gemeente zijn we op nagenoeg alle beleidsterreinen geconfronteerd met de gevolgen hiervan. Financieel heeft dit ook effect. Van het Rijk worden hiervoor diverse compensaties ontvangen. In een afzonderlijke impactanalyse is inzicht gegeven in de effecten van Corona. In de derde editie van 3 november zijn voornamelijk de financiële effecten die tot nu toe bekend zijn opgenomen. Hierbij is ook rekening gehouden met diverse risico's en kansen die we zien voor de resterende maanden van het jaar. In totaal leidt dit tot een berekend risico van € 194.000. Voor een specificatie wordt verwezen naar de impactanalyse.
Huisvesting brandweer Drunen € 100.000, 90% kans
(programma Openbare orde en veiligheid)
Inmiddels zijn de brandweerlocaties in Vlijmen en Heusden overgedragen aan de Veiligheidsregio. Voor Drunen moeten nog afspraken gemaakt worden. Er zijn verschillende alternatieve locaties onderzocht. Er zijn op dit moment 2 potentiele locaties voor de nieuwbouw van een brandweerkazerne in Drunen inzichtelijk. Er zijn diverse gesprekken gevoerd met de Veiligheidsregio over de nieuwbouw. De Veiligheidsregio heeft toegezegd de nieuwbouw voor Drunen op te nemen in hun begrotingsperiode 2024-2028 waarbij getracht wordt Drunen vooraan in deze periode te gaan ontwikkelen en bouwen. De kosten van het project en de daadwerkelijke bouw gaat de Veiligheidsregio op zich nemen. De gemeente Heusden moet in het geval van nieuwbouw wel zorgdragen voor de grond om niet waarop de Veiligheidsregio gaat bouwen. De 2 potentiele locaties worden integraal geschouwd. Pas na deze schouw is meer zicht op de financiële gevolgen voor Heusden. Daarna zal de locatie en de nieuwbouw voorgelegd worden aan de gemeenteraad ter besluitvorming.
Afgenomen specifieke toprisico’s
De volgende specifieke, financiële, risico’s voor de gemeente Heusden waren opgenomen in de toprisico’s van de vorige paragraf weerstandsvermogen en risicobeheersing. Deze zijn echter nu vervallen of afgenomen waardoor ze niet meer in de vorige paragraaf zijn opgenomen:
Compensatie BTW op sport € 95.000, 70% kans
(programma Sport en Cultuur)
Om sport en beweging te stimuleren konden gemeenten in het verleden de btw die aan hen in rekening werd gebracht in aftrek brengen. Met ingang van 1 januari 2019 is dit recht vervallen. Dit heeft tot gevolg dat alle inkoop btw kostenverhogend is geworden. Daar staat tegenover dat gemeenten ter compensatie een specifieke uitkering aan kunnen vragen (SPUK). Uitgangspunt is dat het Rijk op deze manier de gemeenten volledig compenseert. Het budget is echter gemaximeerd. Van het in 2019 aangevraagde bedrag is in eerste instantie 82% toegekend. De verantwoording over 2019 is middels de SISA ingediend bij de jaarrekening. Begin 2021 is de SPUK uitkering 2019 definitief vastgesteld. Daarbij is gebleken dat het totale subsidieplafond, in tegenstelling tot de eerdere beschikking, toch niet is overschreden in 2019. Het aangevraagde en verantwoorde bedrag is alsnog volledig ontvangen. Voor 2020 is een aanvraag ingediend van ca. € 784.000. Deze is later nog aangevuld en komt in totaliteit uit op ca. € 1.009.000. Dit is veel meer dan in 2019 vanwege de geplande investeringen in Die Heygrave. In de beschikking van 30 juni jl. is € 627.000 (80% van € 784.000) als voorschot toegekend. Het hierop aangetekende bezwaar is gehonoreerd en de beschikking is verhoogd tot € 807.000 (80% van € 1.009.000) De uiteindelijke verantwoording vindt plaats bij de jaarrekening. Hieruit blijkt dat de werkelijke kosten in 2020 lager waren dan begroot, met name doordat een aantal investeringen nog niet volledig zijn uitgevoerd. Daaruit volgt dat het recht op compensatie via de SPUK in 2020 maximaal € 467.170 bedraagt. Op basis van de herziende beschikking en de realisatiecijfers 2020 is de omvang van het verwachte risico € 95.000, 20% van de totale BTW kosten voor sport.